Ο Ων

Ο Ων
"Μην κοιτάς τ'αγκάθια...ψάξε για το ρόδο"

28 Απρ 2017

Ροδόκηπος


Πώς να σας πω ότι χάθηκα;
Περιπλανήθηκα ανάμεσα στα ρόδα
Μπορεί να παραστρατήσει αυτός που μπαίνει σ' έναν ροδόκηπο;
Ο Εραστής στο σπίτι του Αγαπημένου δεν είναι εγκαταλειμμένος
Περιπλανήθηκα ανάμεσα στα ρόδα
Πώς να σας πω ότι χάθηκα;


Arthur Machen

από το“O Kόσμος των Σκιών

27 Απρ 2017

Αυτές που αγάπησαν παράφορα τον Χριστό!


…Όταν η αγάπη μας δεν ξεπερνά το συμφέρον μας, δεν ξεπερνά την εξασφάλιση ή τη βεβαιότητα και την ασφάλειά μας, δεν είναι δηλαδή ριψοκίνδυνη μέσα στον πόθο της συνάντησης του άλλου, τότε δεν είναι αληθινή αγάπη. Εκεί πάσχουμε, εκεί είναι το πρόβλημά μας. Οργανώνουμε διάφορες θεωρίες, είτε κοσμικές είτε θρησκευτικές των οποίων η βάση θεωρητικά είναι η αγάπη, αλλά αγνοούμε στην  πράξη ποια είναι η αληθινή αγάπη.

Η αληθινή αγάπη, κατά την πράξη των μαθητριών (των Μυροφόρων γυναικών), είναι αυτή που αναδεικνύει το ανθρώπινο πρόσωπο. Δεν μπορείς αληθινά να αγαπήσεις, εάν δεν προβάλεις  μέσα σου την αξία του ανθρώπινου προσώπου. Αυτή η αξία μπορεί να προβληθεί μόνο και εφόσον βγεις από τα στενά όρια του συμφέροντός σου, της λογικής σου, της εξασφάλισης και της δικαίωσής  σου.

Εμείς λέμε ότι αγαπούμε και θέλουμε να μας αγαπούν, αλλά η αγάπη μας είναι στηριγμένη στο συμφέρον, στους αριθμούς, στις πράξεις ή στη δικαίωση. Αδυνατούμε να βγούμε από τις φοβίες και ανασφάλειές μας, γεγονός που αποδεικνύει ότι η αγάπη μας είναι τέτοια που έχει ως βάση το προσωπικό συμφέρον, την απόλαυση και την αντικειμενοποίηση του ανθρώπινου προσώπου. Η αγάπη προσμετράται στο βαθμό του συμφέροντος ή στο βαθμό της απόλαυσης που κάποιος μπορεί να λάβει από τον άλλον ή έστω “ισορροπιστικά”, να δώσει και να πάρει.

Όμως η αγάπη είναι η δυνατότητα αυτής της “εμπαθούς” καταστάσεως, αυτού του πάθους που φύτεψε ο Θεός μέσα μας, ώστε να μεταμορφωθεί, να μετουσιωθεί σε δυνατότητα λόγου ζωής, για να υπάρξει κοινωνία και τιμή στο ανθρώπινο πρόσωπο, τον αδελφό μου. Αυτός ο αγώνας είναι ο προσωπικός αγώνας που κάνουμε ανά πάσα στιγμή!

Λένε κάποιοι πως αυτά είναι θεωρητικά. Όμως για τον άνθρωπο που ποθεί να συναντήσει  και να αγαπήσει τον άλλο, η ευθύνη είναι να γίνουν αυτά πράξη σε οποιαδήποτε στιγμή. Ποιος είναι ο προσωπικός μου αγώνας; Όταν μέσα μου υπάρχει η σύγκρουση για το τι είναι σωστό και τι λάθος, αν ο άλλος με αδίκησε ή όχι, όταν σκέφτομαι τι θα λάβω και τι να δώσω, όταν μέσα μου προβάλλονται τέτοια ερωτήματα, πως συνήθως τοποθετούμαι;


Τις περισσότερες φορές απαντούμε παρορμητικά, συναισθηματικά ή και εκλογικευμένα: “Αφού ο άλλος με αδίκησε, δεν πρέπει να προστατεύσω τον εαυτό μου;” Αυτή είναι η κοσμική, η εμπαθής αντιμετώπιση των πραγμάτων.


Υπάρχει όμως και η πνευματική αντιμετώπιση, που είναι η ανάγκη ανάστασης-διάσωσης του ανθρώπινου προσώπου. Αυτό κατορθώνεται, όταν διασώσω το δικό μου πρόσωπο, μετανοήσω, δηλαδή αγαπήσω παράφορα το Χριστό.

Εάν δεν αγαπήσω το Χριστό θα είμαι μια κακομοιριά, που θα παρυφίσταται του χριστιανικού λόγου, χωρίς να εξασφαλίζει τη χαρά της πνευματικής ηδονής μέσα στην αγάπη.

Η ηδονή της αγάπης είναι να προοδεύει ο λόγος της αγάπης μέσα στην ανθρώπινη σχέση, ώστε η αγάπη να μην καθηλώνεται στη στασιμότητα, αλλά να υπάρχει ως προοδευτική διάθεση. Έτσι διαρκώς ανακαλύπτεται ο άλλος και ανακαλύπτομαι και εγώ απ’ αυτόν, και οι δύο ανακαλυπτόμεθα μέσα στο Σώμα του Χριστού.

Ο άνθρωπος χρειάζεται να βγει από τη στασιμότητα, στην οποία οδηγείται είτε από τη θρησκευτικότητα είτε από την κοσμικότητα, στην οποία περιορίζεται και αποθεώνεται η αγάπη ως ερωτισμός ή ως σεξουαλικότητα. Ο άνθρωπος μπορεί να βγει από αυτή την κατάσταση, να κάνει πραγματική έξοδο, έξοδο ελευθερίας, αν μπει σ’αυτή τη διαδικασία της ανάδειξης του ανθρώπινου προσώπου μέσα από την εύρεση του Λόγου του Θεού, του λόγου της υπάρξεώς του…

π. Βαρνάβας Γιάγκου

Από το βιβλίο “Αμαρτωλών Εκκλησία”, σελ. 42-45, εκδ. Αρχονταρίκι, 2015

26 Απρ 2017

Νέα μέρα


Εκεί που η φωτιά είχε φάει την πέτρα,
είδα σήμερα κρίνα. Την αυγή νάναι πι’ όμορφη
απ’ όσο την έγραψα. Το νερό να κυλά
σαν ψυχή χωρίς σώμα. Κι’ είδα ακόμη πως έχει
κι’ άλλο βάθος η αγάπη. Πως σε τούτο τον κόσμο
όλα είναι μεγάλα και πως: όχι μόνο στον ήλιο,
στο τριαντάφυλλο, στ’ άλογο, στις πεδιάδες της γης
που αναβρύζουνε δάση
αλλά
πως θα πρέπει ακόμη και στην πέτρα κανείς
-όπως μπρός σ’ ένα σκήνωμα ηλίων-
να προσεύχεται.

Ν. Βρεττάκος

Από το “Διάλογος με τον κόσμο”

23 Απρ 2017

Απόηχοι νοερών... καταβάσεων - Εβδομάδα 17η

Καθώς ευρύνεται η καρδιά
καί ταπεινώνεται η σκέψη
κι αρχίζει να διακονεί την πρώτη
έρχεται μια μεγάλη χαρά.
Την υποψιάζομαι
είναι ένα μυστήριο καί
σιωπώ άφοβα
απορώ κι εξίσταμαι
δακρύω ο ανεπαρκής
ειρηνεύω


Μοναχός Μωυσής Αγιορείτης

21 Απρ 2017

Ώ σκοτάδι



Ώ σκοτάδι σκοτάδι σκοτάδι. Όλα χάνονται μες στο σκοτάδι,
Τα κενά διαστρικά διαστήματα, το κενό μες στο κενό,
Οι πλοίαρχοι, οι εμποροτραπεζίτες, εξέχοντες άνθρωποι των γραμμάτων,
Οι γενναιόδωροι προστάτες της τέχνης, οι πολιτικοί κι οι κυβερνήτες,
Διακεκριμένοι δημόσιοι υπάλληλοι, πρόεδροι πολλών επιτροπών,
Μεγαλοβιομήχανοι και μικροεργολάβοι, όλοι πηγαίνουν στο σκοτάδι,
Και σκοτάδι, ο Ήλιος κι η Σελήνη, και το Αλμανάκ του Γκότα,
Και το Δελτίο του Χρηματιστηρίου Αξιών, ο Οδηγός των Διευθυντών,
Και κρύα η αίσθηση και χαμένο το κίνητρο της πράξης.
Κι όλοι μας πηγαίνουμε μαζί τους, μες στη σιωπηλή κηδεία,
Την κηδεία κανενός, γιατί κανένας δεν υπάρχει να τον θάψεις.
Είπα στην ψυχή μου, ησύχασε κι άσε το σκοτάδι να 'ρθει επάνω σου
Που θα 'ναι το σκοτάδι του Θεού. Όπως, σ' ένα θέατρο,
Τα φώτα σβήνουν, για ν' αλλάξει το σκηνικό
Με μια υπόκωφη βαβούρα από φτερά, με μια κίνηση από σκοτάδι πάνω σε σκοτάδι,
Και το ξέρουμε που οι λόφοι και τα δέντρα, το μακρινό πανόραμα
Κι η φανταχτερή επιβλητική πρόσοψη όλα κυλίστηκαν μακριά -
Ή όπως, όταν ο υπόγειος μες στη σήραγγα, σταθμεύει ώρα πολλή ανάμεσα σε στάσεις
Κι υψώνεται η συζήτηση και σιγοσβήνει στη σιωπή
Και βλέπεις πίσω απ' το κάθε πρόσωπο να βαθαίνει το νοητικό κενό
Αφήνοντας μόνο τον τρόμο του να μη σκέφτεσαι για τίποτε που όλο μεγαλώνει.
Ή όταν, ναρκωμένος από αιθέρα, ο νους έχει συναίσθηση αλλά συναίσθηση του τίποτε -
Είπα στην ψυχή μου, ησύχασε, και πρόσμενε χωρίς ελπίδα
Γιατί ελπίδα θα 'ταν η ελπίδα του σφαλερού. Πρόσμενε χωρίς αγάπη
Γιατί αγάπη θα 'ταν η αγάπη του σφαλερού. Υπάρχει ωστόσο η πίστη
Αλλά η πίστη κι η αγάπη κι η ελπίδα βρίσκονται όλες σε αναμονή.
Πρόσμενε χωρίς σκέψη, γιατί δεν είσαι έτοιμη για σκέψη:
Έτσι το σκοτάδι θα 'ναι το φως, κι η ακινησία ο χορός.

Ψίθυρος από ρυάκια που τρέχουν, και χειμωνιάτικη αστραπή,
Το άγριο θυμάρι αθέατο κι η αγριοφράουλα,
Το γέλιο μες στον κήπο, αντήχησε την έκσταση
Όχι χαμένη, αλλά απαιτητική, να σημαδεύει προς την αγωνία
Του θανάτου και της γέννησης.
Λες πως επαναλαμβάνω
Κάτι που είπα πριν. Θα το ξαναπώ.
Να το ξαναπώ; Για να φτάσεις εκεί,
Για να φτάσεις εκεί που είσαι, να 'ρθεις από κει που δεν είσαι,
Πρέπει να πας από ένα δρόμο, όπου δεν υπάρχει έκσταση.
Για να φτάσεις σε κάτι που δεν ξέρεις
Πρέπει να πας από ένα δρόμο που είναι ο δρόμος της άγνοιας.
Για να 'χεις ό,τι δεν κατέχεις
Πρέπει να πας από το δρόμο της αλλοτρίωσης.
Για να φτάσεις σ' αυτό που δεν είσαι
Πρέπει να πας μες απ' το δρόμο όπου δεν είσαι.
Κι ό,τι δεν γνωρίζεις είναι το μόνο που γνωρίζεις
Κι ό,τι σου ανήκει είναι αυτό που δε σου ανήκει
Κι όπου βρίσκεσαι είναι εκεί όπου δεν βρίσκεσαι.


T.S. Eliot


East Coker, Τέσσερα Κουαρτέτα, μτφ. Κλείτος Κύρου, εκδ. Ύψιλον

Η Ενυπόστατος Πίστη


Ο Απόστολος Παύλος, αναφερόμενος στην πνευματική ζωή, λέγει ότι η αρχή της υποστάσεως του ανθρώπου είναι η ζωντανή πίστη στην αλήθεια. «Μέτοχοι γαρ γεγόναμεν του Χριστού, εάνπερ την αρχήν της υποστάσεως μέχρι τέλους βεβαίαν κατάσχωμεν», δηλαδή, θα έχωμεν συμμετοχήν εις τον Χριστόν, εάν πράγματι διατηρήσομε μέχρι τέλους σταθερά την πίστιν με την οποίαν ελάβομεν την πραγματική μας υπόσταση και ανεγεννήθημεν εις τον Χριστόν (Εβρ. 3, 14). Τούτο, διότι, καθώς αναφέρει ο ίδιος Απόστολος, χωρίς πίστιν είναι αδύνατον να γίνει τις ευάρεστος εις τον Θεόν «χωρίς δε πίστεως αδύνατον ευαρεστήσαι, πιστεύσαι γαρ δει τον προσερχόμενον τω Θεώ ότι εστί και τοις εκζητούσιν αυτόν μισθαποδότης γίνεται» (Έβρ. 11, 6), «δικαιοσύνη δε Θεού διά πίστεως Ιησού Χριστού εις πάντας και επί πάντας τους πιστεύοντας» δηλ. δικαίωση εκ μέρους του Θεού διά της πίστεως εις τον Ιησού Χριστό για όλους και σε όλους που πιστεύουν. (Ρωμ. 3, 22-23). Με την βοήθεια της πίστεως δίνεται η σωτηρία σε όλους που πιστεύουν.

Είναι φανερό, ότι εδώ πρόκειται για την ορθή πίστη, για τον Λόγο του Θεού, ο οποίος είναι η Αλήθεια η οποία ελευθερώνει τον άνθρωπο (Ίω. 8, 32), τον αγιάζει (Ίω. 17, 17) και του ανοίγει τον δρόμο προς την ζωή (Ίω. 14, 6).

«Δει πάντως πίστεως μεν», λέγει ο Άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας, «και προ γε των άλλων ορθής», προσθέτει. Οπωσδήποτε απαιτείται πίστη, αλλά προ παντός άλλου απαιτείται πίστη ορθή. Όμως, εδώ δεν πρόκειται για πίστη σε αλήθειες θεωρητικά. Πρόκειται για την πίστη μας στο ίδιο το πρόσωπο του Χριστού.

«Ότι εάν ομολογήσης εν τω ονόματι σου Κύριον Ιησούν, και πιστεύσης εν τη καρδία σου ότι ο Θεός αυτόν ήγειρεν εκ νεκρών, σωθήση» (Ρωμ. 10, 9).

Με την καρδιά μας να πιστεύουμε. Χωρίς την παραμικρή αμφιβολία. Ο Χριστός είναι ο ζωντανός Κύριος. Σταυρώθηκε, ναι, και πέθανε πάνω στο Σταυρό, ναι, και ετάφη. Αλλά δεν παρέμεινε νεκρός. Ακολούθησε η Ανάσταση. Ήταν και αληθινός άνθρωπος ο Χριστός γι’ αυτό και έπαθε και πέθανε στο Σταυρό. Αλλ’ ήταν και αληθινός Θεός. Η Θεότητα ανέστησε την ανθρωπότητα, η ενέργεια της Θεότητας νίκησε το θάνατο και έθεσε σε λειτουργία το γεγονός της αναστάσεως.

Η δική Του ανάσταση γίνεται δική μας με την πίστη και την ομολογία Η κρυμμένη, ως θησαυρός πολύτιμος, πίστη εκτίθεται μπροστά στους ανθρώπους γίνεται ομολογία. Αυτό έκανε ό Θεός και για μας. Ο Θεός Λόγος ήταν κρυμμένος. Και αποκαλύφθηκε, φανερώθηκε και μίλησε. «Ο Λόγος σαρξ έγένετο» (Ίωάν. 1,14). Θα μπορούσε ο Χριστός να έλθει στον κόσμο και να πάει κατ’ ευθείαν στο Σταυρό, χωρίς να μιλήσει καθόλου, χωρίς να διδάξει. Δεν ενήργησε όμως έτσι. Ήλθε και δίδαξε. Κήρυξε «παρρησία», δημόσια για να μας διδάξει ότι δεν είναι δυνατόν να σωθούμε εάν δεν πιστεύσουμε και δεν ομολογήσουμε.

Ο άγιος Μάξιμος, όταν κάνει λόγο για την πίστη, μιλά για την «ενυπόστατον πίστιν, διά τον Λόγον του Θεού ο οποίος έχει σαρκωθεί μέσα μας, για ένα γεγονός το οποίο φανερώνεται σε ολόκληρη τη ζωή μας, «ταις εντολαίς σωματούμενος». Αυτό ήθελε να πει ο Απόστολος, όταν διεκήρυττε, χωρίς δισταγμό, ότι έχει παύσει πλέον να ζει ο ίδιος και μέσα του έχει σαρκωθεί και ζει ο ίδιος ό Χριστός. «Ζω δε ουκέτι εγώ, ζει δε εν εμοί Χριστός» (Γαλ. 2, 20). «Εάν τε γαρ ζώμεν τω Κυρίω ζώμεν, εάν τε αποθνήσκωμεν τω Κυρίω αποθνήσκωμεν, εάν τε ουν ζώμεν εάν τε αποθνήσκωμεν, του Κυρίου εσμέν» (Ρωμ. 14, 8). «Εμοί το ζην Χριστός και το αποθανείν κέρδος» (Φιλιππ. 1, 21).

Με ποιο τρόπο θα σαρκωθεί μέσα μας ο θεάνθρωπος Χριστός; «Εκείνος ο όποιος θα πιει το νερό το οποίο εγώ θα του δώσω, δεν θα διψάσει ποτέ, αλλά το νερό το οποίο θα του δώσω θα γίνει μία εσωτερική πηγή νερού η οποία θα αναβλύζει εις ζωήν αιώνιον», λέγει ο Χριστός (Ίω. 4, 14). 

Ποιο είναι αυτό το νερό; Εδώ πρόκειται για την σαρκωμένη αλήθεια, για τον σαρκωμένο Λόγο του Θεού, για την ενυπόστατο πίστη, για την πίστη, δηλαδή, στο πρόσωπο του Χριστού το οποίο έχει λάβει υπόσταση μέσα μας…


π. Αντωνίου Αλεβιζόπουλου

Ο λόγος του Θεού


Για να καταλάβωμε, τι σημασία έχει ο λόγος του Θεού, πρέπει να τον τηρήσωμε. Οι εντολές του Ευαγγελίου, όταν εμείς αρχίσωμε να τις τηρούμε, αρχίζουν και σιγά-σιγά μας μεταμορφώνουν• μας αναδημιουργούν• μας ζωοποιούν• μας μεταβάλλουν τον τρόπο του σκέπτεσθαι• τα συναισθήματα της καρδιάς μας• ακόμη και το σώμα μας. Γιατί όπως λέγει ο Άγιος Απόστολος Παύλος, “Ο λόγος του Θεού είναι ζων και ενεργής και τομώτερος (κόβει πιο πολύ) από κάθε μαχαίρι δίκοπο. Και εισχωρεί ακόμη και στην διάκριση ανάμεσα σε ψυχή και πνεύμα, αρμό και μυελό, και κρίνει τις σκέψεις και τους λογισμούς της καρδιάς” (Εβρ. 4, 12).

Ο λόγος του Θεού δίνει ο ίδιος μαρτυρία για το ότι είναι αληθινός. Αυτός, όπως και τα θαύματα θεραπείας ασθενών, ενεργεί στον άνθρωπο. Η ενέργειά του αυτή μας λέει, τι είναι. Μας λέει, πως είναι το μεγαλύτερο από όλα τα σημεία και τα θαύματα. Γιατί είναι σημείο πνευματικό. Που όταν δοθή στον άνθρωπο, τον χορταίνει. Του χορταίνει την επιθυμία να σωθή. Και τον κάνει, να μη δίνη πολλή σημασία στα υλικής φύσεως θαύματα, που δεν μας είναι απαραίτητα.

Ο Χριστιανός, που αυτό δεν το έχει καταλάβει, τον λόγο του Θεού τον βλέπει κρύα. Είτε γιατί δεν ξέρει, τι είναι ο λόγος του Θεού. Είτε γιατί έχει τη νεκρή γνώση του λόγου του Θεού. Γιατί από το λόγο του Θεού ξέρει μόνο το γράμμα του.

Άγιος Ιγνάτιος Μπριαντσιανίνωφ 

17 Απρ 2017

Απόηχοι νοερών... καταβάσεων - Εβδομάδα 16η

Αν είναι ο θάνατος πάντοτε δεύτερος είναι
Η ελευθερία πάντοτε είναι πρώτη

 Γιάννης Ρίτσος



Χριστός Ανέστη

11 Απρ 2017

3 Απρ 2017

Απόηχοι νοερών... καταβάσεων - Εβδομάδα 14η

“Δεν είναι εγκρατής ἐκεῖνος ποὺ τρέφεται μὲ συλλογισμούς. Γιατὶ κι ἂν ἀκόμα εἶναι ὠφέλιμοι, δὲν εἶναι ὠφελιμώτεροι ἀπὸ τὴν ἐλπίδα.”


Ὅσιος Μάρκος ὁ  Ἀσκητής