Επί των γονάτων!

Πηγή

Η γιορτή της Πεντηκοστής είναι συνυφασμένη με την προσευχή της γονυκλισίας. Οι χριστιανοί προσεύχονται την ημέρα της Πεντηκοστής γονατιστοί για τον εαυτό τους και για τους νεκρούς των. Ζητούν από το Πνεύμα το Άγιο την αλλαγή της καρδιάς των ζώντων και την, στο "καλύτερο", αλλαγή της κατάστασης των τεθνεώτων.

Το γονάτισμα δεν είναι ούτε φυσικό, ούτε αυθόρμητο. Είναι απόφαση και επιλογή. Είναι «στάση ζωής». Είναι αξιολόγηση της ζωής.

Σε τί μεγάλο βάθος οδηγεί αυτή η κίνηση εκείνον που την κάνει και εκείνον που την βλέπει; Ποια εσωτερική αποκάλυψη δηλώνει αυτή η κίνηση;

Λυγίζοντας τα γόνατα, μια ηλικιωμένη κυρία δεν υποψιαζόταν το αποτύπωμα που θα άφηνε για πάντα αυτή η προσευχητική της κίνηση  στην καρδιά μιας νεαρής Εβραίας, της Edith Stein, η οποία την παρατηρούσε, και επηρεασμένη από το γεγονός αυτό, οδηγήθηκε στον χριστιανισμό! Ας ακούσουμε την Edith Stein: «Μπήκαμε στον καθεδρικό ναό για λίγα λεπτά, και μέσα σε μια σιωπή ιερή, ήλθε μία κυρία κρατώντας ένα καλάθι με ψώνια. Γονάτισε για να κάνει μια σύντομη προσευχή. Αυτό ήταν κάτι εντελώς καινούργιο για μένα. Στις συναγωγές ή στις προτεσταντικές εκκλησίες στις οποίες πήγαινα, οι άνθρωποι έρχονταν μόνο για τις ακολουθίες. Εδώ όμως, έμπαινε οποιοσδήποτε, στη μέση των καθημερινών του εργασιών, μέσα σε μια άδεια εκκλησία, για να κάνει έναν εμπιστευτικό διάλογο. Δεν το είχα ξαναδεί ποτέ αυτό».

Αυτό το ανώνυμο πρόσωπο πρόσφερε στην Edith Stein, με την ένταση της ενδόμυχης προσευχής του, μια αποκάλυψη του μυστηρίου του Θεού. Η προσευχή της εκδηλώθηκε ελεύθερα με μια απλή σωματική στάση: γονάτισε. Με αυτόν τον τρόπο, η ύπαρξή της μαρτυρούσε την εμπειρία μιας ζωντανής σχέσης με Αυτόν τον οποίον «υπεδείκνυε» και φανέρωνε μέσα από το γονάτισμά της. Πράγματι, η Edith Stein, αυτός ο άγιος άνθρωπος (αφού εξ υστέρων μαρτύρησε στα κρεματόρια των αντίχριστων Ναζί), θυμόταν τόσο έντονα αυτό το επεισόδιο, γιατί άφησε μέσα στην μνήμη της ψυχής της, την ζωντανή εικόνα μιας ύπαρξης που, μέσα από την καρδιά και το σώμα της, έκανε εμφανή την θέληση να προσεγγίσει τον Θεό, και καθιστούσε ορατό τον διάλογο αγάπης και φιλίας με Εκείνον.

Γονατίζω σημαίνει δεν περπατάω πλέον, δεν τρέχω, αλλά περιορίζω την ελευθερία των κινήσεών μου, προκειμένου να την «προσαρμόσω», κατά κάποιον τρόπο, σε μια πράξη που κάνω ελεύθερα. Αυτός που κάμπτει τα γόνατα μικραίνει, να το πούμε έτσι, και υποτάσσεται σ’ αυτόν μπροστά στον οποίο γονατίζει.

Αρκεί να προσέξουμε την συμπεριφορά των βασανιστών απέναντι στα θύματα τους σε καιρό κατοχής ή πολεμικών ταραχών: μια από τις ταπεινώσεις που τους επιβάλλουν είναι και το υποχρεωτικό και καταναγκαστικό γονάτισμα μπροστά στον κατακτητή ή τον δυνάστη τους. Εμείς γονατίζουμε όχι επιβεβλημένα, αλλά δεχόμενοι και διακηρύττοντες την αδυναμία και την ταπείνωσή μας, μπροστά σ’ Αυτόν που Τον έχουμε Κύριο της ζωής μας.

Γονατίζουμε, για να μας σηκώσει Εκείνος σε μια ζωή, όχι απλά βιολογική, αλλά γεμάτη με την ομορφιά των καρπών του Αγίου Πνεύματος.

Γονατίζουμε, για να Του πούμε ότι προσδεχόμαστε την ζωή από τα χέρια Του.

Γονατίζουμε, για να φανερώσουμε ότι εκούσια "αιχμαλωτιζόμαστε" στο δικό του "στρατόπεδο", για να ζήσουμε την πραγματική ελευθερία.

Γονατίζουμε, για να Του πούμε μαζί με τον προφήτη Σαμουήλ και την Παναγία Μητέρα Του: "λάλει, Κύριε, ὁ δοῦλος Σου ἀκούει" και Κείνος να μας μάθει πώς αλλάζει η καρδιά!

Με χαρά, λοιπόν, και με την προσδοκία η Χάρις του Αγίου Πνεύματος να’ρθει και να μεταμορφώσει την καρδιά μας, ας "κλίνωμεν τά γόνατα" προσευχόμενοι για μας και για τους δικούς μας, ζώντες και νεκρούς.

π. Θεοδόσιος Μαρτζοῦχος