Αγίου Ιωάννου Σιναΐτου
Πηγή:ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΠΑΤΕΡΕΣ
Η προσευχή, ως προς την ποιότητά
της, είναι συνουσία και ένωσις του ανθρώπου με τον Θεόν, και ως
προς την ενέργειά της, σύστασις και διατήρησις του κόσμου, συμφιλίωσις με τον
Θεόν, μητέρα των δακρύων, καθώς επίσης και θυγατέρα, συγχώρησις των
αμαρτημάτων, γέφυρα που σώζει από τους πειρασμούς, τοίχος πού μας προστατεύει
από τις θλίψεις, συντριβή των πολέμων, έργο των Αγγέλων, τροφή όλων των
ασωμάτων, η μελλοντική ευφροσύνη, εργασία που δεν τελειώνει, πηγή των αρετών,
πρόξενος των χαρισμάτων, αφανής πρόοδος, τροφή της ψυχής, φωτισμός του νου,
πέλεκυς πού κτυπά την απόγνωσι, απόδειξις της ελπίδος, διάλυσις της λύπης,
πλούτος των μοναχών, θησαυρός των ησυχαστών, μείωσις του θυμού, καθρέπτης της
πνευματικής προόδου, φανέρωσις των μέτρων, δήλωσις της πνευματικής καταστάσεως,
αποκάλυψις των μελλοντικών πραγμάτων, σημάδι της πνευματικής δόξης που έχει
κανείς. Η προσευχή είναι γι΄ αυτόν που προσεύχεται πραγματικά δικαστήριο και
κριτήριο και βήμα του Κυρίου, πρίν από το μελλοντικό βήμα.
Ας εγερθούμε και ας ακούσωμε την
ιερή αυτή βασίλισσα των αρετών να φωνάζη με υψωμένη την φωνή και να μας λέγη:
«Δεύτε προς με πάντες οι κοπιώντες και πεφορτισμένοι, καγώ αναπαύσω υμάς. Άρατε
τον ζυγόν μου εφ΄ υμάς, και ευρήσετε ανάπαυσιν ταίς ψυχαίς υμών -και ίασιν ταίς
πληγαίς υμών- ο γάρ ζυγός μου χρηστός – και πταισμάτων μεγάλων ιαματικός –
υπάρχει»
Όσοι πηγαίνομε να παρασταθούμε
ενώπιον του Βασιλέως και Θεού και να συνομιλήσωμε μαζί Του, ας μη προχωρούμε
χωρίς την κατάλληλη προετοιμασία. Διότι υπάρχει φόβος, εάν μας ιδή από μακρυά
να μην έχωμε τα όπλα και την στολή που αρμόζουν για την παρουσίαση ενώπιον του
Βασιλέως, να διατάξη τους υπηρέτας και λειτουργούς Του να μας δέσουν και να μας
εξορίσουν μακρυά από το πρόσωπό Του, και τις δεήσεις μας να τις σχίσουν και να
τις πετούν στο πρόσωπό μας.
Όταν ξεκινάς να σταθής ενώπιον του
Κυρίου, ας είναι ο χιτών της ψυχής σου υφασμένος εξ ολοκλήρου με το νήμα ή
μάλλον με το λήμμα της αμνησικακίας. Ειδεμή τίποτε δεν πρόκειται να ωφεληθής
από τον προσευχή. Όλο το ύφος και το λεκτικό της προσευχής σου ας είναι
ανεπιτήδευτο, διότι ο τελώνης και ο άσωτος με έναν μόνο λόγο συμφιλιώθηκαν με
τον Θεόν.
Μία είναι εξωτερικώς η στάσις στην
προσευχή, αλλά παρουσιάζει εσωτερικώς πολλές ποικιλίες και διαφορές. Άλλοι
συνομιλούν μαζί Του σαν με φίλο και κύριό τους, και Του προσφέρουν τον ύμνο και
την ικεσία χάριν των άλλων και όχι του εαυτού τους. Άλλοι ζητούν πλούτο και
δόξα και περισσοτέρα παρρησία. Άλλοι παρακαλούν να απαλλαγούν τελείως από τον
εχθρό τους. Μερικοί ικετεύουν να τους δοθή κάποια τιμή, και μερικοί για την
τελεία εξάλειψι του χρέους τους. Άλλοι ζητούν απελευθέρωσι από τα δεσμά των
παθών, και άλλοι συγχώρησι των ανομημάτων τους.
Πριν απ΄ όλα ας βάλωμε στον κατάλογο
της δεήσεώς μας την ειλικρινή ευχαριστία. Στην δεύτερη σειρά, την εξομολόγησι
των αμαρτιών μας και την συντριβή της ψυχής μας με συναίσθησι. Και εν συνεχεία
ας αναφέρωμε τα αιτήματά μας προς τον Παμβασιλέα. Ο τρόπος αυτός της προσευχής
είναι άριστος, όπως απεκαλύφθη σε κάποιον από τους αδελφούς από Άγγελον του
Κυρίου.
Εάν κάποτε εστάθηκε ως υπόδικος
εμπρός σε επίγειο δικαστή, δεν χρειάζεσαι άλλο υπόδειγμα για την παράστασι στην
προσευχή σου. Εάν δε δεν εστάθηκες ακόμη, αλλά ούτε και άλλους είδες να
δικάζωνται, τουλάχιστον ας το διδαχθής αυτό από τις ικεσίες των ασθενών προς
τους ιατρούς, όταν πρόκειται να χειρουργηθούν ή να καυτηριασθούν.
Μην επιτηδεύεσαι τα λόγια της
προσευχής σου. Διότι πολλές φορές τα απλά και ανεπιτήδευτα ψελλίσματα των
μικρών παιδιών ευχαρίστησαν και ικανοποίησαν τον ουράνιο Πατέρα τους.
Μη ζητής να λέγης πολλά στην
προσευχή σου, για να μη διασκορπισθή ο νους σου, αναζητώντας λόγια. Ένας λόγος
πίστεως έσωσε τον ληστή. Η πολυλογία στην προσευχή πολλές φορές εδημιούργησε
στο νου φαντασίες και διάχυσι, ενώ αντιθέτως η μονολογία συγκεντρώνει τον νου.
Όταν αισθάνεσαι γλυκύτητα ή κατάνυξι
σε κάποιο λόγο της προσευχής σου, σταμάτησε σ΄ αυτόν, διότι τότε συμπροσεύχεται
μαζί μας ο φύλαξ Άγγελός μας.
Μή προσεύχεσαι με παρρησία, έστω και
εάν διαθέτης καθαρότητα. Αντιθέτως πλησίασε με πολλή ταπεινοφροσύνη, και έτσι
θα αποκτήσης περισσοτέρα παρρησία.
Και αν ακόμη έχης ανεβή όλη την
κλίμακα των αρετών, και τότε πάλι να προσεύχεσαι υπέρ αφέσεως των αμαρτιών σου,
ακούοντας τον Παύλο να βοά: «Αμαρτωλών πρώτος ειμί εγώ»