Κύριε, Εισάκουσόν μου

Ίσως να μην υπάρχει κανένα πιο δύσκολο θέμα απ’αυτό που κληθήκαμε να γράψουμε αυτήν τη φορά. Αισθάνομαι τόσο μικρή, τόσο αδαής μπρος στην έννοια της προσευχής, που δεν κρύβω πως μερικές φορές σκέφθηκα πως δεν μπορώ να συμμετέχω γιατί είναι μεγάλο τόλμημα…Όμως από την άλλη, θα ήταν κάτι σαν λιποταξία.

Οπότε, σε μια γωνία του Αη-Γιώργη, έπιασα στυλό και χαρτί και άφησα τον νου μου να κάνει ένα ταξίδι μήπως και συναντηθεί με κάποια προσευχητική κατάσταση.

Πήγα πίσω, πολλά χρόνια πριν, στους πρώτους καιρούς της μετανοίας μου, όπου με το καθρέφτισμα στο Πρόσωπο του Ιησού, έτρεχαν άφθονα δάκρυα πόνου για πράξεις και σκέψεις που δεν ήταν σύμφωνα με το θέλημά Του…Στην πάλη που δινόταν με τους διάφορους πειρασμούς, που διεκδικούσαν τα δικαιώματά τους και στην συνοδοιπορία με τον πνευματικό μου πατέρα, του οποίου η στήριξη ήταν απόλυτη.

Ήλθαν στο νου μου εικόνες από νύχτες ολάκερες αγρυπνίας μέσα στο δωμάτιό μου. Στα γόνατα, με το κομποσχοίνι να κυλά στα δάχτυλα και η ευχή του Ιησού να έρχεται από τα βάθη της καρδιάς. Ιδρώτας, αγώνας, κόπωση, αγωνία για το αν θα με επισκεφθεί το έλεός Του.

"Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με, Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με, Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με".

Νύχτες και νύχτες χρόνων, γόνατα, κομποσχοίνι, αγώνας…Άραγε, ήταν αυτή η κατάσταση προσευχητική;

Κάποια δεδομένη χρονική στιγμή αυτή η αίσθηση του κόπου και της αγωνίας άλλαξε. Μαλάκωσε, γλύκανε, έγινε παρηγοριά και χάρισε στην ψυχή αίσθηση ειρήνης η οποία, όσο πέρναγε ο καιρός, τόσο πιο σταθερή γινόταν. Συνειδητοποίησα τότε- και το έλεγα στον πνευματικό μου- πως ήταν θαρρείς και είχε δημιουργηθεί βαθειά μέσα στην ύπαρξή μου ένας χώρος, στον οποίο πάντοτε, ό,τι εξωτερικό και να συνέβαινε, ταραχώδες ή όχι, εκεί μέσα βασίλευε μία ανείπωτη ειρήνη. «Είναι ο χώρος εγκατοίκησης του Θεού μας», ήταν η απάντησή του.

Σε αυτήν τη νέα κατάσταση που ήλθε μετά από τις κοπιαστικές, αγωνιώδεις και μετά δακρύων πικρών νύχτες, υπήρχε τώρα χαρά, αισιοδοξία και πίστη, ώστε να αντιμετωπίζονται όλες οι αντιξοότητες της καθημερινότητας με πραότητα.

Η ευχή του Ιησού με συνόδευε και φραστικά μεν μπορεί να ήταν η ίδια, αισθαντικά όμως είχε μία γλυκύτητα, μία ελπίδα, πολλή αγάπη και ερχόταν πιο εύκολα, θαρρείς αβίαστα, μόνη της.

Είχε ξεκινήσει ο διάλογος με τον Ιησού μας. Του μιλούσα με πλήρη επίγνωση ότι μιλώ στον φιλεύσπλαχνο Πατέρα και με αίσθηση ασφάλειας πως ό,τι και να Του έλεγα με άκουγε. Είχε δημιουργηθεί μία ζωντανή, αγαπητική σχέση εμπιστοσύνης. Άραγε, αυτή είναι κατάσταση προσευχής;

Άλλη μια εικόνα που ήλθε στο νου μου είναι η εξής: Μοναχή πια, μέσα στο Ναό, νύχτα, ακόμη δεν έχει ξημερώσει, όπου διαβάζω μεσονυκτικό, όρθρο κ.λπ. Άλλες στιγμές ο νους είναι συγκεντρωμένος εξ ολοκλήρου στα αναγνώσματα και άλλες στιγμές φεύγει και αντιλαμβάνομαι πως διαβάζω μηχανικά. Άλλωστε, είναι ένας αγώνας να προσπαθείς να κρατάς συγκεντρωμένο το νου, ο οποίος έχει την τάση να αποσπάται εύκολα. Όπως λοιπόν είμαι εκεί, στο αναλόγιο και διαβάζω, αισθάνομαι τα γόνατά μου να λυγίζουν, να με πλημμυρίζει μια τέτοια ειρήνη, τέτοια γλυκύτητα σαν να έλιωνε η ύπαρξή μου ξαφνικά. Σαν να διαλυόμουνα…Ήταν τόσο έντονη αυτή η αίσθηση, που δεν μπορούσα, δεν είχα τη δύναμη να στέκομαι όρθια. Αφήνω το αναλόγιο και το διάβασμα και πάω και κάθομαι καταμεσής στο Ναό όπου υπάρχει ένα σκαλοπάτι. Ειρήνη, γλυκύτητα, σιωπή και δάκρυα ‘νερό’. Δεν μπορούσα να μιλήσω, ούτε καν ένα λόγο δεν μπορούσα να αρθρώσω, δεν μπορούσα να κινηθώ, η μόνη κίνηση ήταν των δακρύων. Δεν υπήρχα εγώ, υπήρχε μία Πατρική αίσθηση. Ήταν, άραγε, αυτό προσευχή;

Επιστρέφοντας στο τώρα σκέπτομαι πως η προσευχή είναι όλα αυτά που διαβάζουμε και ψάλλουμε στους Ναούς κατά τη διάρκεια των Ακολουθιών και της Θείας Λειτουργίας, αν και εφόσον ο νους είναι απολύτως παρών, δηλαδή αν παριστάμεθα ενσυνείδητα.

Επίσης, προσευχή ίσως είναι τα λεπτά ή οι ώρες που επί τούτοις συμμαζευόμαστε σε μία γωνία, ώστε να ευχαριστήσουμε ή να εκζητήσουμε το έλεός Του για κάποιο θέμα μας ή για κάποιον συνάνθρωπό μας.

Αισθάνομαι όμως πως δεν είναι μόνο αυτό…Πιστεύω πως αν κάποια στιγμή έχω την εσωτερική ηρεμία ώστε να σηκώσω τα μάτια στον έναστρο ουρανό, να παραμείνω ακίνητη και να συναισθανθώ την μικρότητά μου μπρος στην απεραντοσύνη της Δημιουργίας. Δοξολογώντας Τον, τότε ίσως να είναι προσευχή.

Αν σταθώ παρατηρώντας την απόλυτη χρωματική ισορροπία στα πέταλα ενός αγριολούλουδου και αισθανθώ έκσταση, τότε ίσως είναι προσευχή.

Αν αντιληφθώ με τον πεπερασμένο νου μου ότι μπορώ από την «στερέωση της γης επί των υδάτων» να Τον δοξολογώ νιώθοντας τη δύναμή Του, τότε ίσως είναι προσευχή.

Αν βλέποντας τα πονεμένα μάτια κάποιου συνανθρώπου τρέξουν δάκρυα στην ψυχή μου και Του μιλήσω γι’αυτόν, τότε ίσως είναι προσευχή.

Αν διαπιστώνοντας τη χαρά σε ένα πρόσωπο αισθανθώ πως είναι δική μου χαρά, τότε ίσως είναι προσευχή.

Αναρωτιέμαι επίσης αν ό,τι κάνω, ό,τι σκέπτομαι και ό,τι λόγια εκστομίζω στην διάρκεια της ημέρας έχουν κύριο άξονα την αίσθηση της πανταχού παρουσίας Του, μήπως αυτό είναι προσευχή;

Αν από τα βάθη της καρδιάς μου ξεπηδά το «δόξα τω Θεώ» στις εύκολες και δύσκολες καταστάσεις, μήπως είναι προσευχή;

Τελικά, μήπως η προσευχή δεν έχει ένα συγκεκριμένο τόπο ή χρόνο, δεν ορίζεται και δεν περιορίζεται, αλλά είναι η διαρκής ανοικτή επικοινωνία και η διαρκής αίσθηση της παρουσίας του είτε σε πνευματικά υγιείς στιγμές είτε στις πτώσεις; Δεν ξέρω…

Ίσως να μπορώ πιο εύκολα να πω τι δεν είναι προσευχή!

Νομίζω πως όταν αγχώνομαι, θυμώνω, γκρινιάζω και φέρομαι άσχημα στους συνανθρώπους μου ή στην άλογη κτίση, τότε σίγουρα δεν είμαι σε προσευχή.

Όταν δεν ευχαριστιέμαι με τίποτα και συνεχώς κάτι μου φταίει και συνεχώς κάτι παραπάνω θέλω, τότε σίγουρα δεν προσεύχομαι.

Όταν βρίσκομαι μέσα στον Παράδεισο της Δημιουργίας Του και αντί να Τον ευχαριστώ, να Τον δοξάζω για την ομορφιά που με περιβάλλει, παίρνω το γκριζόμαυρο χρώμα του άγχους και του θυμού και το σκορπώ γύρω μου καταστροφικά, τότε σίγουρα δεν  μπορώ να προσευχηθώ.

Όταν ο πόνος του συνανθρώπου μου μ’αφήνει παγερά αδιάφορη ή δεν μετέχω στην χαρά του καρδιακά από φθόνο, τότε δεν μπορώ να προσευχηθώ.

Όταν λειτουργώ αφήνοντας τον εαυτό μου ανεξέλεγκτο, ώστε με τις συμπεριφορές μου να πληγώνω ψυχές, τότε καταλαβαίνω πως δεν μπορώ να επικοινωνήσω με Εκείνον.

Όταν βρίσκομαι μόνο σωματικά στις ακολουθίες και στη Θεία Λειτουργία, μα ο νους μου είτε κοιμάται είτε τρέχει απ’εδώ και απ’εκεί, προσευχητική κατάσταση δεν υπάρχει.

Άλλωστε, αν βρισκόμασταν εκεί ενσυνείδητα, θα βγαίναμε πλήρεις πνευματικών χαρισμάτων αγάπης, ειρήνης, πραότητος.

Αντ’αυτού παρατηρώ πως επειδή ακριβώς δεν παριστάμεθα ενσυνείδητα, πολλές φορές βγαίνουμε από το Ναό πιο «θηρία» απ’ότι εισήλθαμε.

Βγαίνουμε από το Ναό και αντί να είμαστε φωτεινοί και η γλυκύτητα του Αγίου Πνεύματος να σκορπίζεται γύρω μας, είμαστε ξανά και ξανά οι ίδιοι γκρινιάρηδες, χωρίς ευχαριστία στον Θεό, αχάριστοι και οργισμένοι άνθρωποι. Απόδειξη τρανή, πως δεν μυρίσαμε καν τον Χριστό μας έστω και αν ακολουθήσαμε κατά γράμμα τον τύπο.

Θεέ μου, πώς τόλμησα να γράψω για αυτήν την κατάσταση που με ενώνει ή όχι μαζί Σου; Τόσοι και τόσοι Άγιοι έγραψαν περί προσευχής! Όλη η πατερική Θεολογία προσπαθεί να μας την εξηγήσει και να μας την διδάξει.

Χριστέ μου, τι μπορώ να προσθέσω εγώ, μια απλή μοναχή εκτός από το να καταθέσω κάποιες σκέψεις και βιώματα;

Όμως, μπορώ Κύριε να Σου ζητήσω απαλά και ευγενικά να στείλεις στην καρδιά μου λίγο από το άπειρο Φώς της γνώσεώς Σου, σε μένα που με περιβάλλει το σκότος της αγνοίας.

Βοήθησέ με Θεέ μου, να μην χάνω δευτερόλεπτο την αίσθηση της Παρουσίας Σου. Θα ήθελα να Σε νιώθω διαρκώς μπροστά μου, δίπλα μου, να Σου μιλώ με όποιο τρόπο μπορώ και να μου επιστρέφεται η βεβαιότητα πως με ακούς. « κύριε, εισάκουσόν μου».

Πατέρα μου, βοήθησέ με να γίνω ένας δοξολογικός, ευχαριστιακός, πράος άνθρωπος, να σκορπώ γύρω μου ειρήνη και χαρά και να είμαι μία ανοιχτή αγκαλιά για όλα Σου τα δημιουργήματα!

Παράκλητε Αγαθέ, δίνε μου την δύναμη να υπομένω στις αντιξοότητες και να στέκομαι παλληκαρήσια απέναντι στις όποιες αρνητικές καταστάσεις!

Θεέ μου, φώτιζέ με να ζω ειρηνικά και αγαπητικά, έτσι ώστε όταν με καλέσεις κοντά Σου, να υπάρχει στην ψυχή μου αυτή η ευωδία της αγάπης προς την Αγία τριάδα! Κάνε με να ζω στην γη όπως θέλεις Εσύ.

Πατέρα μου, πιστεύω σε Σένα και γνωρίζω πως μόνο το καλό της ψυχής μου θέλεις και την αιώνια σωτηρία της.

Ελπίζω σε Σένα. Δεν έχω κάτι άλλο. Είσαι μόνο ΕΣΥ. Σε αγαπώ, μα πιο πολύ αγαπάς Εσύ εμένα. Είμαι παιδί Σου.

Σε παρακαλώ, δώσε μου συνεχόμενη την αίσθηση της ησυχίας που έχω, όταν είμαι σίγουρη πως είμαι κάτω από τις πτέρυγές Σου!

Δίδαξέ με Εσύ Κύριε, τι είναι προσευχή. Θεέ μου, δώσε τη δυνατότητα να συγχωρέσουν την άγνοιά μου περί προσευχής οι συνάνθρωποί μου, που θα διαβάσουν αυτές τις γραμμές…Συγχωρέστε με.

Μοναχή Ειρήνη

Άρθρο από “Αρχαγγέλων Λόγος”, περιοδική έκδοση Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Μοσχάτου, τεύχος 18